Het onbewuste is als een verborgen continent met geheel eigen mores dat tegelijk beangstigt en fascineert, omdat het ons vreemd vertrouwd voorkomt, als de plek waarheen verbannen is wat in onze bewuste wereld niet te verdragen viel.
Mensen hebben zich vermoedelijk op een of andere manier altijd al beziggehouden met de onbewuste wereld, maar sinds Freuds systematische theorievorming heeft het een heel bepaalde plek in ons denken gekregen. Sterker: de openingszin was letterlijk niet denkbaar zonder Freuds inzichten in de psyche en de manier waarop we ongewenste gevoelens, voorstellingen en gedachten verdringen.

Hoezeer we echter proberen het verdrongene onbewust te houden, dat lukt vaak maar ten dele en dan manifesteert het onbewuste zich in een taal die allerlei vormen aan kan nemen, zoals via de droom, maar bijvoorbeeld ook in alledaagse vergissingen of versprekingen, en in de humor. Daarnaast zijn de klachten en symptomen waarmee mensen zich in therapie melden in analytische zin ook te begrijpen als een manifeste expressie van onderliggende, nog onbewuste conflicten.

In deze collegereeks onderzoeken we, o.a. aan de hand van literatuur en filmfragmenten en eigen voorbeelden, verschillende manieren waarop het onbewuste zich kan manifesteren en praten we over het zicht krijgen op de achterliggende betekenissen. In het dagelijkse, maar heel nadrukkelijk ook in de behandelkamer, waar de analyticus sensitief probeert te zijn voor het verstaan van de onbewuste taal die zich op zoveel manieren kan aandienen, en die zo indicatief kan zijn voor hetgeen zich ten diepste afspeelt, waar de patiënt aan lijdt en wat daarin verandering kan brengen.